Khởi nghiệp là hành trình đầy thử thách, trong đó quản lý tài chính đóng vai trò then chốt. Thực tế, phần lớn startup thất bại không phải vì ý tưởng kém, mà vì thiếu kiến thức quản lý tài chính cơ bản cho người mới khởi nghiệp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 5 nguyên tắc vàng để bạn kiểm soát dòng tiền và tăng khả năng tồn tại.

1. Hiểu rõ dòng tiền (Cash Flow)

Dòng tiền chính là “máu” của doanh nghiệp. Bạn cần nắm rõ:

• Tiền vào từ doanh thu, vốn đầu tư.

• Tiền ra từ chi phí cố định (thuê mặt bằng, lương, điện nước) và chi phí biến đổi (marketing, vận chuyển…).

👉 Bài học: Luôn dự báo dòng tiền ít nhất 3–6 tháng để không bị rơi vào tình trạng “cháy tiền”.

2. Phân biệt lợi nhuận và dòng tiền

Nhiều startup nhìn vào báo cáo lãi mà quên rằng tiền thật chưa về tài khoản.
Ví dụ: bạn bán được hàng trị giá 100 triệu, nhưng khách nợ 60 triệu thì dòng tiền thực chỉ là 40 triệu.

👉 Bài học: Luôn theo dõi cả lợi nhuận kế toán và dòng tiền thực tế để có kế hoạch chi tiêu hợp lý.

3. Lập ngân sách và kỷ luật chi tiêu

Một lỗi phổ biến của người mới khởi nghiệp là chi tiêu “theo cảm hứng”. Hãy:

• Lập ngân sách cho từng mảng: marketing, vận hành, nhân sự.

• Đặt giới hạn cho từng khoản chi.

• Ghi chép chi tiêu hằng ngày để kiểm soát.

👉 Bài học: Ngân sách chính là “bản đồ tài chính” giúp bạn tránh sai lầm khi mở rộng.

4. Tạo quỹ dự phòng và tái đầu tư hợp lý

Khởi nghiệp luôn tiềm ẩn rủi ro. Bạn nên dành ít nhất 10–20% lợi nhuận làm quỹ dự phòng khẩn cấp. Đồng thời, hãy tái đầu tư một phần để mở rộng sản phẩm, dịch vụ, thay vì “ăn hết lãi”.

👉 Bài học: Một startup sống sót được qua giai đoạn khó khăn thường là nhờ có quỹ dự phòng đủ lớn.

5. Biết khi nào cần gọi vốn

Không phải lúc nào gọi vốn cũng tốt. Người sáng lập cần hiểu:

• Khi nào doanh nghiệp đủ minh bạch để thuyết phục nhà đầu tư.

• Khi nào nên tự xoay sở bằng vốn cá nhân, gia đình.

• Khi nào nên mở rộng nhờ vốn ngoài.

👉 Bài học: Gọi vốn là công cụ, không phải “cứu cánh” cho việc quản lý tài chính kém.

Kết luận

Quản lý tài chính không phải việc của kế toán, mà là kỹ năng sinh tồn mà mọi nhà sáng lập cần trang bị. Với 5 nguyên tắc vàng trong quản lý tài chính cơ bản cho người mới khởi nghiệp, bạn sẽ có nền tảng vững chắc để điều hành doanh nghiệp thông minh và phát triển bền vững.