Nhiều người kinh doanh online băn khoăn liệu có cần đăng ký giấy phép hay không. Thực tế, nếu bạn bán hàng nhỏ lẻ, doanh thu không lớn, hoạt động tại nhà và không xuất hóa đơn VAT, bạn không bắt buộc phải đăng ký. Tuy nhiên, khi muốn mở rộng quy mô, hợp tác với sàn thương mại điện tử hoặc xây dựng thương hiệu lâu dài, việc đăng ký hộ kinh doanh hay thành lập doanh nghiệp sẽ giúp bạn hợp pháp hóa hoạt động, dễ ký kết hợp đồng và tạo niềm tin với khách hàng.

Quy trình đăng ký hiện khá đơn giản: với hộ kinh doanh, chỉ cần chuẩn bị giấy tờ cá nhân, địa chỉ, ngành nghề, điền đơn và nộp tại UBND xã/phường hoặc online; thời gian xử lý 3–5 ngày. Doanh nghiệp cần thêm thủ tục về vốn, tên, thuế và con dấu, nhưng đổi lại có nhiều lợi thế như mở rộng thị trường, tiếp cận dịch vụ ngân hàng và xuất hóa đơn VAT. Nói ngắn gọn, không phải lúc nào cũng cần giấy phép, nhưng đây là bước đi khôn ngoan nếu bạn muốn kinh doanh bền vững và an toàn pháp lý.

Các quy định của pháp luật liên quan đến kinh doanh online

Từ ngày 05/12/2014, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 47/2014/TT-BCT nhằm quản lý hoạt động của website thương mại điện tử. Mặc dù đã gần một thập kỷ, nhưng đến năm 2025, tinh thần của Thông tư này vẫn còn nguyên giá trị, đồng thời đã được bổ sung và cập nhật bởi các nghị định, thông tư mới để phù hợp với bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ. Đặc biệt, việc kinh doanh online hiện nay không chỉ giới hạn ở website truyền thống mà còn bao gồm các kênh như sàn TMĐT, mạng xã hội, ứng dụng di động và cả hình thức bán hàng qua livestream.

Các quy định vẫn nêu rõ phạm vi không áp dụng, ví dụ: các website hoạt động trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, tín dụng, bảo hiểm; mua bán vàng, ngoại hối; các phương tiện thanh toán điện tử; hoặc dịch vụ trò chơi trực tuyến, đặt cược và trò chơi có thưởng. Những lĩnh vực này sẽ chịu sự điều chỉnh của pháp luật chuyên ngành riêng.

Đối tượng áp dụng của Thông tư 47 bao gồm thương nhân, tổ chức và cá nhân thiết lập website thương mại điện tử bán hàng; các đơn vị cung cấp dịch vụ thương mại điện tử; người bán hàng trên nền tảng đó; và cả các tổ chức hoạt động đánh giá tín nhiệm website thương mại điện tử. Trong bối cảnh 2025, điều này đồng nghĩa rằng nếu bạn kinh doanh online một cách chuyên nghiệp, dù chỉ trên TikTok Shop hay Facebook Marketplace, bạn vẫn thuộc nhóm cần tuân thủ các quy định về đăng ký, thông báo hoạt động và nghĩa vụ thuế theo pháp luật.

Kinh doanh online có phải đăng ký giấy phép kinh doanh không ?

Đăng ký kinh doanh là thủ tục mà cá nhân hoặc tổ chức phải thực hiện khi tiến hành hoạt động kinh doanh, nhằm thông báo và xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền để được công nhận hoạt động hợp pháp. Trước đây, Nghị định 39/2007/NĐ-CP của Chính phủ quy định một số trường hợp cá nhân hoạt động thương mại độc lập, thường xuyên nhưng không phải đăng ký kinh doanh, tuy nhiên danh mục này không bao gồm hình thức bán hàng qua mạng.

Đến năm 2025, cùng với sự bùng nổ của thương mại điện tử và các mô hình kinh doanh mới như livestream bán hàng, TikTok Shop, dropshipping và print-on-demand, khung pháp lý đã được cập nhật chặt chẽ hơn. Hầu hết các cá nhân, tổ chức kinh doanh online đều phải đăng ký dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể hoặc doanh nghiệp để đảm bảo minh bạch về thuế, nguồn gốc hàng hóa, và tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ người tiêu dùng. Một số nền tảng lớn thậm chí yêu cầu người bán cung cấp giấy phép kinh doanh trước khi được phép mở gian hàng hoặc chạy quảng cáo, khiến việc “bán online không giấy phép” ngày càng khó duy trì.

Cá nhân bán hàng hoặc mở website thương mại điện tử có cần đăng ký không ?

Đến 2025, câu hỏi “Cá nhân bán hàng hoặc mở website thương mại điện tử có cần đăng ký không?” vẫn là thắc mắc phổ biến của nhiều người kinh doanh online. Theo quy định, cá nhân hoặc tổ chức thiết lập website thương mại điện tử (website bán hàng với giỏ hàng, thanh toán trực tuyến, niêm yết giá sản phẩm) bắt buộc phải thông báo hoặc đăng ký với Bộ Công Thương qua Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử.

Nếu bạn chỉ bán hàng trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, TikTok Shop, hoặc qua mạng xã hội như Facebook, Zalo, Instagram thì không cần trực tiếp đăng ký với Bộ Công Thương, vì trách nhiệm này thuộc về nền tảng. Tuy nhiên, bạn vẫn phải tuân thủ các quy định về thuế, hóa đơn điện tử và chính sách bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ngược lại, nếu bạn là thương nhân, tổ chức, cá nhân trực tiếp xây dựng và vận hành website thương mại điện tử, sàn giao dịch trực tuyến hoặc cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, bạn bắt buộc phải hoàn tất thủ tục đăng ký hoặc thông báo. Quy định này không chỉ giúp cơ quan quản lý dễ dàng giám sát và xử lý vi phạm, mà còn tạo môi trường cạnh tranh minh bạch, bảo vệ uy tín cho các đơn vị kinh doanh chân chính.

Các chính sách liên quan đến việc đóng thuế kinh doanh

Về chính sách đóng thuế kinh doanh đối với hoạt động bán hàng trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử, Thông tư 47 không quy định trực tiếp về nghĩa vụ thuế của cá nhân bán hàng. Tuy nhiên, theo Luật Thuế thu nhập cá nhân và các văn bản hướng dẫn mới nhất, mọi cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế theo Điều 3 của Luật đều phải thực hiện nghĩa vụ này, trừ các khoản được miễn theo Điều 4.

Cụ thể, thu nhập từ kinh doanh bao gồm:
a) Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ (dù diễn ra offline hay online).
b) Thu nhập từ hoạt động hành nghề độc lập của cá nhân có giấy phép hoặc chứng chỉ hành nghề theo quy định pháp luật.

Từ năm 2023, cơ quan thuế đã áp dụng các biện pháp quản lý điện tử như kết nối dữ liệu doanh thu từ sàn thương mại điện tử, kiểm tra tài khoản ngân hàng nhận tiền bán hàng, và triển khai hóa đơn điện tử toàn quốc. Điều này giúp việc thu thuế trở nên minh bạch và hạn chế tình trạng “bán online nhưng trốn thuế”. Nếu cá nhân bán hàng trên Shopee, Lazada, TikTok Shop hay Facebook đạt mức doanh thu vượt ngưỡng chịu thuế, họ sẽ phải kê khai và nộp thuế theo tỷ lệ ấn định hoặc theo sổ sách kế toán đã đăng ký.

Xem thêm Mở shop quần áo có cần giấy phép kinh doanh không ?

Vì vậy, các cá nhân hiện đang kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử, MXH hoặc các Forum không phải đóng thuế theo doanh thu mà tự đăng ký và đóng thuế theo thuế thu nhập cá nhân. Hi vọng rằng các giải đáp trên đây của Thế Hệ Khởi Nghiệp có thể giúp bạn hiểu hơn về việc kinh doanh online có phải đăng ký giấy phép kinh doanh không?