Năm 2025, kinh doanh online đã trở thành lựa chọn phổ biến nhờ sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội và thương mại điện tử. Chỉ với một tài khoản cá nhân, bất kỳ ai cũng có thể bắt đầu bán hàng, livestream hoặc mở gian hàng trên các sàn TMĐT. Tuy nhiên, nhiều người vẫn tin rằng kinh doanh trực tuyến không phải đóng thuế – một quan niệm sai lầm có thể dẫn đến rủi ro pháp lý nghiêm trọng.

Thực tế, theo quy định của pháp luật Việt Nam, mọi cá nhân và tổ chức kinh doanh, dù hoạt động online hay offline, đều phải thực hiện nghĩa vụ thuế khi đạt ngưỡng doanh thu quy định. Việc nắm rõ nghĩa vụ này không chỉ giúp bạn tránh vi phạm và bị xử phạt, mà còn bảo đảm quyền lợi, uy tín và cơ hội phát triển bền vững trong tương lai.

Quy định của Nhà nước về việc kinh doanh online

Theo Thông tư số 47/2014 về quản lý website thương mại điện tử, các nền tảng trực tuyến – bao gồm cả mạng xã hội – nếu hoạt động theo một số hình thức nhất định sẽ phải tiến hành thủ tục đăng ký với Bộ Công Thương dưới hình thức sàn giao dịch thương mại điện tử. Đây là cơ chế nhằm quản lý minh bạch các hoạt động mua bán online, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho doanh nghiệp.

Cụ thể, những website hoặc nền tảng mạng xã hội thuộc diện này thường có các chức năng như: cho phép người dùng mở gian hàng để trưng bày và giới thiệu sản phẩm/dịch vụ; cho phép tạo website nhánh phục vụ mục đích bán hàng; hoặc có chuyên mục mua bán để người dùng đăng tin rao vặt, giới thiệu hàng hóa và dịch vụ. Trên thực tế, nhiều nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook, TikTok hay Zalo hiện đã tích hợp đầy đủ các chức năng này, biến chúng trở thành những “sàn giao dịch” trực tuyến đúng nghĩa, dù ban đầu chỉ được tạo ra với mục đích kết nối và chia sẻ thông tin.

Về bản chất, hoạt động kinh doanh trên mạng xã hội ngày nay không khác nhiều so với kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử như Shopee hay Lazada. Điểm khác biệt nằm ở thủ tục pháp lý: người bán hàng cá nhân trên mạng xã hội sẽ không phải trực tiếp đăng ký với Bộ Công Thương; thay vào đó, doanh nghiệp vận hành nền tảng (ví dụ như Meta cho Facebook, ByteDance cho TikTok) mới là đơn vị chịu trách nhiệm thực hiện việc đăng ký và đáp ứng các yêu cầu quản lý. Điều này giúp người bán dễ dàng tiếp cận kênh kinh doanh trực tuyến, song cũng đồng nghĩa với việc mọi hoạt động bán hàng vẫn được quản lý gián tiếp thông qua nền tảng mà bạn đang sử dụng.

Nhiều người vẫn hiểu nhầm rằng nếu bán hàng trên Facebook, Zalo hay các mạng xã hội khác thì sẽ không phải đóng thuế. Lý do là những cá nhân này chỉ đóng vai trò như khách hàng hoặc người dùng dịch vụ của các doanh nghiệp vận hành nền tảng mạng xã hội, chứ không phải là đơn vị trực tiếp thiết lập hay vận hành hạ tầng thương mại điện tử. Về mặt pháp lý, trách nhiệm đăng ký và tuân thủ các quy định quản lý thương mại điện tử sẽ thuộc về doanh nghiệp sở hữu nền tảng, ví dụ Meta với Facebook, ByteDance với TikTok hay VNG với Zalo.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tất cả hoạt động bán hàng online đều miễn thuế. Theo quy định, những đối tượng phải thực hiện nghĩa vụ thuế khi kinh doanh trực tuyến bao gồm:

• Thương nhân, tổ chức, cá nhân thiết lập website thương mại điện tử bán hàng – tức là bạn tự xây dựng và vận hành website riêng để bán sản phẩm hoặc dịch vụ của mình.

• Thương nhân, tổ chức thiết lập website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử – ví dụ như bạn xây dựng một sàn giao dịch online cho nhiều người bán tham gia.

• Người bán trên website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử – những người tham gia bán hàng trên các sàn như Shopee, Lazada, Tiki…

• Thương nhân, tổ chức hoạt động đánh giá tín nhiệm website thương mại điện tử – các đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ kiểm chứng, đánh giá độ tin cậy của các website bán hàng.

Điểm mấu chốt là: nếu bạn bán hàng online và đạt doanh thu từ ngưỡng quy định, dù trên nền tảng nào, bạn vẫn có thể phải kê khai và đóng thuế. Hình thức kinh doanh chỉ quyết định quy trình đăng ký và cách cơ quan quản lý thu thập dữ liệu, chứ không loại trừ nghĩa vụ thuế.

Người kinh doanh online phải đóng thuế theo Luật thuế thu nhập cá nhân

Như đã phân tích ở trên, việc bán hàng trên mạng xã hội như Facebook, Zalo hay TikTok không đồng nghĩa với việc bạn phải đăng ký và đóng “thuế kinh doanh online” riêng biệt. Tuy nhiên, nếu có doanh thu từ hoạt động này, bạn vẫn phải thực hiện nghĩa vụ thuế theo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) và các quy định liên quan. Đây là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo tính công bằng trong hệ thống thuế và minh bạch trong hoạt động kinh doanh.

Cụ thể, mọi cá nhân hoặc doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm, dịch vụ thông qua mạng xã hội, website, ứng dụng thương mại điện tử… nếu có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm đều phải đăng ký mã số thuế và kê khai đầy đủ. Thuế suất áp dụng cho hoạt động bán hàng trên các nền tảng như Facebook thường dao động từ 0,5% – 5% trên doanh thu, tùy thuộc vào loại hình kinh doanh.

Ngoài thuế TNCN, bạn còn phải nộp một số loại thuế, phí khác, bao gồm: lệ phí môn bài (1 triệu đồng/năm nếu doanh thu trên 500 triệu đồng; 500.000 đồng/năm nếu doanh thu từ 300 – 500 triệu đồng; 300.000 đồng/năm nếu doanh thu từ 100 – 300 triệu đồng); thuế giá trị gia tăng (GTGT); và các loại thuế đặc thù như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường nếu ngành hàng kinh doanh thuộc diện áp dụng.

Mức thuế cụ thể theo từng loại hình hoạt động như sau:

• Phân phối, cung cấp hàng hóa: Nộp 1% thuế GTGT và 0,5% thuế TNCN trên doanh thu.

• Cung cấp dịch vụ: Nộp 5% thuế GTGT và 2% thuế TNCN trên doanh thu.

• Kinh doanh vận tải, dịch vụ gắn với hàng hóa: Nộp 3% thuế GTGT và 1,5% thuế TNCN trên doanh thu.

• Hoạt động kinh doanh khác: Nộp 2% thuế GTGT và 1% thuế TNCN trên doanh thu.

Như vậy, có thể khẳng định rằng kinh doanh online không miễn hoàn toàn nghĩa vụ thuế. Dù không tồn tại một loại “thuế kinh doanh online” riêng, nhưng các cá nhân và tổ chức vẫn phải kê khai, nộp thuế thu nhập cá nhân (và các loại thuế liên quan) theo đúng quy định. Việc tuân thủ đầy đủ không chỉ giúp bạn tránh các rủi ro về pháp lý, mà còn tạo sự yên tâm và uy tín trong quá trình phát triển kinh doanh lâu dài.